Dobra osobiste to chronione prawem dobra niemajątkowe przysługujące nie tylko człowiekowi, ale i osobom prawnym. Jak możemy je chronić i co zrobić kiedy zostały naruszone?
Kodeks cywilny wymienia poszczególne dobra osobiste, do których zalicza się m.in. zdrowie, wolność, cześć, godność i dobre imię, swobodę sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnicę korespondencji, nietykalność mieszkania, ale także prawo do prywatności czy spokoju, tłumaczone jako prawo do życia bez strachu.
Uwaga na korespondencję współmałżonka!
"Tajemnica korespondencji dotyczy również małżonków. Jeśli jeden z nich otworzy i przeczyta np. wiadomości z poczty mailowej drugiego z małżonków będzie to już naruszeniem jego dóbr osobistych. Dotyczy to w szczególności sytuacji, kiedy zostaną wyciągnięte konsekwencje spowodowane zapoznaniem się tej osoby z korespondencją" – tłumaczy prawnik, mec. Aneta Stępniewska. To, czy faktycznie będziemy w danej sytuacji mieć do czynienia z naruszeniem dóbr osobistych zależy m.in. od obiektywnej reakcji publicznej na dane zachowanie.
Nasze zdjęcie opublikowane przez znajomych w mediach społecznościowych
To kolejne, bardzo często pojawiające się naruszenie w dobie dzisiejszej wirtualizacji życia - jeśli przed publikacją naszego wizerunku nie udzieliliśmy na tę czynność zgody, doszło do przekroczenia prawa. Tutaj wymagane jest, by nasz wizerunek był na tzw. pierwszym planie.
Naruszono nasze dobra osobiste – co dalej?
Pierwszym działaniem jakie możemy podjąć, to wezwanie do zaprzestania naruszania dóbr osobistych teraz i w przyszłości, a także usunięcia negatywnych ich skutków. Będzie to m.in. w przypadku opublikowania naszego zdjęcia na portalu społecznościowym żądanie jego usunięcia. Jeśli natomiast dobra osobiste zostały naruszone poprzez opublikowanie informacji – możemy domagać się złożenia oświadczenie o odpowiedniej treści i formie. Kolejnym krokiem może być żądanie zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty określonej kwoty na cele społeczne.
Kamery i podsłuchy jako naruszenie dobra w postaci nietykalności mieszkania
Należy tutaj zaznaczyć, że nie chodzi o samo wtargnięcie do mieszkania, bo to traktowane jest jako przestępstwo, które definiują przepisy kodeksu karnego. Chodzi m.in. o bardzo często, w dobie dzisiejszej technologii, stosowane kamery i podsłuchy, instalowane bez wiedzy lokatorów.
Na koniec jeszcze jedna ważna uwaga: w przypadku przedstawienia informacji, która mogłaby naruszać dobre imię danej osoby, może zdarzyć się, że nie zostanie ukarany ten, kto udowodni, że jest to prawda.
Przekazywanie nieprawdziwych informacji na nasz temat jest naruszeniem naszych dóbr osobistych, bowiem godzi w nasze dobre imię.
Więcej na temat ochrony dóbr osobistych w rozmowie z prawnikiem, mec. Anetą Stępniewską:
Tekst: Katarzyna Herbuś.
