Radio Katowice
Radio Katowice / Wiadomości regionalne
Wielka Sobota - dzień ciszy i oczekiwania
16.04.2022
14:26:00

fot. Łukasz Kałuża Radio Katowice

Kościół katolicki obchodzi dziś Wielką Sobotę - dzień ciszy i oczekiwania. To również dzień odwiedzania Bożego Grobu. 

Po śmierci krzyżowej i złożeniu do grobu wspomina się zstąpienie Jezusa Chrystusa do otchłani. Wieczorem celebrowana jest Liturgia Wigilii Paschalnej - najważniejsze i najdłuższe nabożeństwo roku kościelnego. To wtedy „przez ciemności nocy idziemy za Paschałem, symbolem zmartwychwstałego Jezusa Chrystusa”, podkreśla redaktor naczelny tygodnika "Idziemy" ksiądz Henryk Zieliński.

„To jest bardzo głęboka symbolika, gra światła, milczenia, ciszy. Idziemy za Paschałem, wchodzimy do świątyni, po to aby przeżywać razem z Nim, Paschę nowego Królestwa” - wyjaśnia kapłan.

Dalsza część liturgii paschalnej to czytania przeplatane psalmami, które przypominają historię zbawienia. Tej nocy powraca po blisko pięćdziesięciu dniach uroczysty śpiew „Alleluja”. Celebrans dokonuje poświęcenia wody, która przez cały rok będzie służyła głównie do obrzędu chrztu świętego. „Idąc za Chrystusem Zmartwychwstałym, uczestniczymy w liturgii, chcąc się rozsmakować w uczcie Nowego Królestwa, do którego Chrystus ma nas dopiero doprowadzić. Ważnym elementem są obrzędy chrztu. Poświęcenie wody chrzcielnej. Dla nas woda Chrztu Świętego jest tym, co nas oczyszcza z grzechu pierworodnego, uwalnia nas ze swego rodzaju opresji szatana, zła, które nam na tym świecie grozi” - podkreśla ksiądz Henryk Zieliński.

Proboszcz warszawskiej bazyliki Świętego Krzyża ksiądz Bartosz Pikul wyjaśnia, że Wielka Sobota jest dniem wielkiej ciszy i adoracji przy grobie Jezusa. 

„W tym dniu wspominamy wstąpienie Chrystusa do otchłani. Wierzymy, że Chrystus po swojej męce wstępuje do krainy zmarłych. To znaczy, że Jego wielka, zbawcza Ofiara dotknęła nie tylko ludzi żyjących, ale także ludzi wszechczasów. Ogłosił Ewangelię, swoje zwycięstwo ludziom zmarłym, ale i złym mocom - po to zstępuje do krainy zmarłych. To czas, kiedy w tej krainie zmarłych przywraca nadzieję oczekującym Go” - tłumaczy kapłan.

Tradycją Wielkiej Soboty jest poświęcenie pokarmów wielkanocnych: chleba – na pamiątkę tego, którym Jezus nakarmił tłumy na pustyni; mięsa – na pamiątkę baranka paschalnego, którego spożywał Jezus podczas uczty paschalnej z uczniami w Wieczerniku oraz jajek, które symbolizują nowe życie. Dawniej poświęcenie miało miejsce po liturgii Wigilii Paschalnej, która celebrowana była w sobotni poranek. Liturgię przeniesiono na wieczór, zwyczaj święconki jednak pozostał, zaburzając trochę liturgiczny rytm.

W większych miastach jest również zwyczaj odwiedzania kościołów i modlitwy przy Grobach Pańskich, mających różny wystrój. Za półgodzinną adorację Najświętszego Sakramentu można uzyskać odpust zupełny pod stałymi warunkami.

Wielki Piątek i Wielka Sobota to jedyny czas w ciągu roku, kiedy Kościół nie sprawuje Mszy św.

Wielkanoc zaczyna się już w sobotę po zachodzie słońca. Rozpoczyna ją liturgia światła, dlatego ze względu na symbolikę ważne jest, by celebra nie zaczynała się przed zmrokiem. Na zewnątrz kościoła kapłan święci ogień, od którego następnie zapala się Paschał – wielką woskową świecę, która symbolizuje zmartwychwstałego Chrystusa. Na paschale kapłan żłobi znak krzyża, wypowiadając słowa: „Chrystus wczoraj i dziś, początek i koniec, Alfa i Omega. Do Niego należy czas i wieczność, Jemu chwała i panowanie przez wszystkie wieki wieków. Amen”. Umieszcza się tam również pięć ozdobnych czerwonych gwoździ, symbolizujących rany Chrystusa oraz aktualną datę. Następnie Paschał ten wnosi się do okrytej mrokiem świątyni.

Zwieńczeniem obrzędu światła jest uroczysta pieśń (Pochwała Paschału) – Exultet, która zaczyna się od słów: „Weselcie się już zastępy Aniołów w niebie! Weselcie się słudzy Boga! Niech zabrzmią dzwony głoszące zbawienie, gdy Król tak wielki odnosi zwycięstwo!”.

Dalsza część liturgii paschalnej to czytania przeplatane psalmami. Przypominają one całą historię zbawienia, poczynając od stworzenia świata, przez wyjście Izraelitów z niewoli egipskiej, proroctwa zapowiadające Mesjasza aż do Ewangelii o Zmartwychwstaniu Jezusa. Tej nocy powraca po blisko pięćdziesięciu dniach uroczysty śpiew „Alleluja”. Obrzęd liturgii przewiduje poświęcenie wody, która przez cały rok będzie służyła przede wszystkim do chrztu.

Czasami, na wzór pierwotnych wspólnot chrześcijańskich, w noc paschalną dokonywano chrztu katechumenów, udzielając im zarazem bierzmowania i pierwszej Komunii św. Wszyscy wierni odnawiają swoje przyrzeczenia chrzcielne wyrzekając się grzechu, Szatana i wszystkiego, co prowadzi do zła oraz wyznając wiarę w Boga Ojca, Syna i Ducha Świętego. Odnawiając przyrzeczenia chrzcielne można uzyskać odpust zupełny.

Wigilia Paschalna kończy się Eucharystią i procesją rezurekcyjną, by oznajmić, że Chrystus zmartwychwstał. Pierwotnie procesja obchodziła cmentarz, który zwykle znajdował się w pobliżu kościoła, by oznajmić leżącym w grobach, że Chrystus zwyciężył śmierć.

Noc Paschalna oraz Niedziela Wielkanocna to największe święto chrześcijańskie, pierwszy dzień tygodnia, uroczyście obchodzony w każdą niedzielę przez cały rok. Apostołowie świętowali tylko Wielkanoc i każdą niedzielę, która jest właśnie pamiątką Nocy Paschalnej. Dopiero z upływem wieków zaczęły pojawiać się inne święta i okresy przygotowania, aż ukształtował się obecny rok liturgiczny.

Oktawa Wielkiej Nocy

Ponieważ cud Zmartwychwstania jakby nie mieści się w jednym dniu, dlatego też Kościół obchodzi Oktawę Wielkiej Nocy.

Oktawa jest rozciągnięciem na osiem dni, a zatem na cały tydzień, celebracji Zmartwychwstania Pańskiego, „tego dnia” (haec dies), bez którego „daremne jest nasze nauczanie, próżna jest także wasza wiara” (1 Kor 15,14). Każdy dzień jest dniem świątecznym, dniem Zmartwychwstania, któremu muszą ustąpić miejsca wszystkie inne celebracje – mówi KAI o. dr Dominik Jurczak OP z Dominikańskiego Ośrodka Liturgicznego.

Praktyka „rozciągania w czasie” święta jest znana już z biblijnych opisów Paschy żydowskiej (por. Wj 12,14-16). Kościół podjął i wypełnił ten sposób celebracji: dla chrześcijan to Chrystus jest Paschą oraz przaśnikiem prawdy (por. 1 Kor 5,7-8).

Ostatnim dniem oktawy jest Biała Niedziela, nazywana obecnie także Niedzielą Miłosierdzia Bożego. W ten dzień w Rzymie ochrzczeni podczas Wigilii Paschalnej neofici, odziani w białe szaty podarowane im przez gminę chrześcijańską, szli w procesji do kościoła św. Pankracego, by tam uczestniczyć w Mszy św. Jan Paweł II ustanowił ten dzień świętem Miłosierdzia Bożego, którego wielką orędowniczką była św. Faustyna Kowalska.

/iar/mm/kai/


Zobacz także Wiadomości regionalne

Autopromocja
Kontakt

Polskie Radio Regionalna Rozgłośnia w Katowicach
Radio Katowice SPÓŁKA AKCYJNA w likwidacji
ul. Ligonia 29, 40-036 Katowice
tel. +48 32 2005 400, fax +48 32 2005 581
e-mail: sekretariat@radio.katowice.pl
NIP 634-00-20-312
konto: ING BSK SA O/Katowice
IBAN: PL 57 1050 1214 1000 0007 0006 0692
Kod BIC (Swift): INGBPLPW
Redaguje zespół: Redakcja Nowych Mediów
tel. +48 32 2005 525, +48 32 2005 487
e-mail: radio@radio.katowice.pl

Copyright © by Polskie Radio Regionalna Rozgłośnia w Katowicach Radio Katowice SA