Radio Katowice
Radio Katowice / Gość Radia Katowice – rozmowa dnia
Rozmowa dnia z przewodniczącym Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii Kazimierzem Karolczakiem
13.01.2025
07:35:00

Mateusz Franczyk/Radio Ktowice

Od tygodnia w miastach metropolii trwa badanie jakości powietrza.

Chodzi o wpływ samochodów na to, czym oddychamy. Kiedy będą znane ich wyniki i czego spodziewają się po nich władze GZM. Planowane są zakupy nowych autobusów dla ZTM-u. Jak jest z dostępnością dworca autobusowego w Tarnowskich Górach dla przewoźnika, który wozi podróżnych z Woźnik czy Kalet.

W czternastu miejscowościach aglomeracji górnośląsko-zagłębiowskiej na słupkach przystankowych pojawiły się tak zwane samplery, rejestrujące stężenie dwutlenku azotu. 

Badania organizują Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia oraz Stowarzyszenie Alarm Smogowy. Jak mówił w Radiu Katowice Kazimierz Karolczak - przewodniczący GZM - badanie pokaże czym oddychają jej mieszkańcy. 

— 4 miasta, 700 miejsc badania tych najbardziej szkodliwych składników powietrza, substancji tak zwanych NOx tlenków azotu, które jednak bardzo wpływają na nasze zdrowie. No i wtedy będziemy mogli podejmować jakieś decyzje, co jeszcze warto zrobić. a może się okazać, że takiego problemu nie ma. Dodatkowo czujniki zostały zainstalowane w pobliżu stacji państwowego monitoringu jakości powietrza, mierzących poziom stężenia NO2. — powiedział Kazimierz Karolczak. — Te czujniki państwowe, to są czujniki wysokiej klasy. Te 700 tak zwanych samplerów, one już dokładność mają mniejszą, natomiast nam pokażą pewną skalę i przy tych punktach odniesienia będziemy w stanie zdiagnozować inne miejsca całej aglomeracji. 

W maju opublikowany zostanie raport, który pokaże najmocniej zanieczyszczone miejsca w aglomeracji oraz przeprowadzona zostanie kampania informacyjna wśród mieszkańców na terenie GZM. W sobotę weszła w życie nowelizacja ustawy Prawo ochrony środowiska. Po zmianie przepisów każde miasto liczące co najmniej 20 tysięcy mieszkańców będzie zobowiązane do opracowania planu adaptacji do zmian klimatu. Jak mówił w Radiu Katowice Kazimierz Karolczak, przewodniczący Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii, nowelizacja dotyczy także metropolii. 

— Adaptacja do zmian klimatu czyli te działania, które nam pozwalają lepiej przygotować miasta do tego z czym mamy do czynienia. To są powodzie, to są wyspy ciepła, to jest kwestia rozwiązań energetycznych, które pozwolą oszczędzać energię. Metropolia będzie mogła w tych działaniach aktywnie uczestniczyć, do tej pory nie mogła tego robić. — powiedział Karolczak. 

Ustawa ma pomóc miastom w przygotowaniach na skutki zmian klimatycznych. Ustawodawca chce, by miasta, mimo coraz bardziej odczuwalnych zmian klimatycznych, pozostawały miejscem przyjaznym do życia. 

W najbliższym czasie Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia zamierza zakupić 8 nowych autobusów o napędzie elektrycznym oraz 4 ładowarki plug-in.

Jak mówił Kazimierz Karolczak przewodniczący GZM wszystko po to, by transport publiczny w aglomeracji był bardziej ekologiczny, ale jak dodaje to nie koniec.

— W tym kwartale będziemy mogli podpisać umowy na 90 autobusów, także całkiem spora liczba. Te działania cały czas są na bieżąco podejmowane. To taka drobna cegiełka do poprawy jakości środowiska. — powiedział przewodniczący GZM. 

Do końca listopada na drogi Metropolii ma wyjechać także 8 autobusów napędzanych wodorem. 

— To jest transport, który nie emituje żadnych substancji szkodliwych, para wodna jest obojętna dla środowiska. Marzymy, by ten transport (publiczny) był zawsze taki. — powiedział Karolczak. 

Autobusy wodorowe zostały zakupione w ramach projektu HYDROGEN GZM, finansowanego ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. 

Zarząd Transportu Metropolitalnego nie zgadza się, by busy jednego z prywatnych przewoźników wjeżdżały na dworzec autobusowy w Tarnowskich Górach. 

Jak mówił w Radiu Katowice przewodniczący Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii Kazimierze Karolczak na razie sytuacja została wyjaśniona i do końca marca rozwiązana. 

— Ten dworzec ma ograniczoną przepustowość i dla nas priorytetem jest transport publiczny. Prywatny przewoźnik już rok temu dostał informację, iż jest brak miejsc i ta sytuacja, która tam miała miejsce grozi niebezpieczeństwem dla pasażerów. Dopiero po mediacjach został zaproponowany teren, którym włada starostwo powiatowe i wydaje się, że ten problem w najbliższych miesiącach uda się rozwiązać. — powiedział przewodniczący GZM. 

ZTM nie wyraził zgody na wjazd przewoźnika obsługującego Kalety i gminy powiatu lublinieckiego na tarnogórski dworzec, tłumacząc to między innymi brakiem przepustowości oraz koniecznością przebudowy dworca.

Z przewodniczącym Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii Kazimierzem Karolczakiem rozmawia Piotr Pagieła.

Państwa i moim gościem jest przewodniczący Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii Kazimierz Karolczak. Kłaniam się. Dzień dobry.

Dzień dobry.

Od tygodnia panie przewodniczący mamy największe badanie zanieczyszczeń transportowych w Polsce, i to właśnie u nas w GZM-ie. Badacie jak transport, jak samochody wpływają na jakość powietrza, bo jeśli chodzi o piece, to wszyscy wiemy.

Ostatnio w Polsce bardzo dużo mówi się o nowych przepisach, zwłaszcza o Katowicach, o strefie czystego transportu. Mamy czujnik, który bada zanieczyszczenia emisyjne z samochodów, położony zaraz przy autostradzie i wszyscy zastanawiają się jaka jest wartość tego czujnika.

Pan prezydent Krupa -wejdę panu w słowo- w piątek w tym studiu mówił, że żadna. 

Być może właśnie tak. Z kolei mamy 14 miast na prawach powiatu Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Chcielibyśmy to zjawisko mocniej, głębiej zobaczyć, jaki jest rzeczywisty problem i nie tylko w jednym miejscu, jednego czujnika, tylko w całym mieście. Stąd 14 miast, 700 miejsc badania tych najbardziej szkodliwych składników powietrza, substancji tzw. NOXów, tlenków azotu, które bardzo wpływają na nasze zdrowie. Wtedy będziemy, myślę, mogli podejmować jakieś decyzje, co jeszcze warto zrobić, a może się okazać, że takiego problemu nie ma, jak przy tym czujniku przy autostradzie.

Ale jednocześnie te czujniki, niektóre z nich, są umieszczone w miejscach gdzie znajdują się tzw. oficjalne czujniki jakości powietrza. Chcecie to porównać?

Trochę tak na bazie takiej pewnej referencji. Te czujniki państwowe to są czujniki wysokiej klasy, te 700 tzw. samplerów – one dokładność mają mniejszą. Natomiast na pewno nam pokażą pewną skalę i przy tych punktach odniesienia będziemy w stanie zdiagnozować inne miejsca w całej aglomeracji.

A jak się okaże, że jakość powietrza, te  NOXy w tych miejscach, gdzie jest największy ruch są bardzo wysokie, to co dalej?

Myślę, że nasze zdrowie jest najważniejsze. Trzeba będzie wyciągnąć wnioski  i podjąć pewne działania, które ograniczą takie działania, te bardzo szkodliwe dla zdrowia składniki.

Jakie działania, bo mówi się o strefie czystego transportu w Katowicach, co prezydent Krupa na razie sceptycznie podchodzi, a może by tak strefę czystego transportu w aglomeracji?

Tak jak powiedziałem, dla mnie zdrowie moje, moich dzieci, najbliższych, rodziny ale i wszystkich mieszkańców metropolii jest bardzo ważne i na tej podstawie, jeżeli dane pokażą, że warto podejmować pewne działania, to myślę, że również mieszkańcy się z tym zgodzą i takie działania będziemy mogli podejmować. W tym zakresie na pewno też jest ważna edukacja, ale najważniejsze żebyśmy wiedzieli czym oddychamy.

Panie przewodniczący, to dalej porozmawiajmy o ochronie środowiska, bo jakość powietrza to ochrona środowiska. Dwa dni temu weszła w życie nowelizacja ustawy Prawo ochrony środowiska i ta nowelizacja nakłada na was nowe obowiązki. Jakie?

Tutaj akurat bardzo lobowaliśmy za tym żebyśmy mogli, jako metropolia, nie zajmować się tylko wyłącznie transportem, również rozwiązywać te problemy, które są dla nas ważne. Adaptacja do zmian klimatu, czyli te działania które nam pozwalają lepiej przygotować miasta do tego z czym mamy do czynienia: to są powodzie, to są wyspy ciepła, to jest kwestia rozwiązań energetycznych, które pozwolą oszczędzać energię. To są te działania pod szerokim hasłem adaptacji do zmian klimatu. Metropolia będzie mogła w nich aktywnie uczestniczyć. Do tej pory nie mogła tego robić. Wspomagaliśmy miasta w tych działaniach. Teraz będziemy mogli to robić bezpośrednio.

Choćby żeby uniknąć takich sytuacji, jakie miały miejsce w zeszłym roku kiedy gwałtowne nawałnice powodowały zatopienie kliku miast. 

Tak, jest sporo takich działań, które związane są z niską retencją, tzw. małą retencją. Kwestia ogrodów deszczowych, tego typu rzeczy. Wydaje się, że w miastach ta zieleń powinna być bardziej obecna, powinno być jej więcej bo ona jest dobrym elementem przeciwdziałania tym problemom klimatycznym.

To porozmawiajmy dalej o klimacie. Teraz o transporcie i Związku Transportu Metropolitalnego na klimat. Nowe autobusy się pojawią w aglomeracji, w metropolii, na razie elektryczne, a potem wodorowe. 

Osiem autobusów elektrycznych. Na następne osiem, podpisaliśmy umowę na autobusy wodorowe.

I jeśli chodzi o wodorowe to jest absolutnie ekologiczny transport. 

To jest transport, który nie emituje żadnych substancji szkodliwych. Para wodna jest obojętna dla środowiska i marzylibyśmy sobie żeby ten transport był w 100% właśnie taki. Niestety wodór jest jeszcze bardzo drogi, ale chcemy się przygotować, testować tę technologię. Jeżeli ten wodór będzie taniał to wydaje się, że byłby naturalnym takim zastępstwem za silniki Diesla nawet z normą Euro 6, zawsze będą mniej ekologiczne niż para wodna. Następne przygotowania z KPO.  Łącznie wydaje się, że w tym kwartale będziemy mogli podpisać umowę na 90 autobusów, także całkiem spora liczba i te działania są na bieżąco podejmowane.

Krótko mówiąc coraz więcej żółtych autobusów będzie z zielonymi tablicami.

Tego byśmy sobie życzyli. Taka drobna cegiełka do tej poprawy jakości środowiska wydaje się, że od każdego z nas jest potrzebna.  

Panie przewodniczący, to o Tarnowskich Górach chciałbym na koniec porozmawiać. Jako tarnogórzanin, ale jednocześnie jako dziennikarz byłem świadkiem przepychanek, które miały tam miejsce. Dotyczy to dworca i zakazu wjazdu na ten dworzec dla jednego z prywatnych przewoźników. Ja wiem, że pan powie, że to ZTM, ale ZTM podlega pod GZM. Co w tej sprawie można zrobić by ludziom żyło się lepiej? Ludziom, w znaczeniu pasażerom, żeby mieli łatwiejszy dostęp do komunikacji.

Ten dworzec ma ograniczoną przepustowość i dla nas priorytetem jest transport publiczny. Prywatny przewoźnik już rok temu dostał informację, iż w związku z tym, że jest brak miejsca, ta sytuacja która miała miejsce, grozi po prostu niebezpieczeństwem dla pasażerów. Mieliśmy przykłady pewnych zdarzeń. Takie ryzyko występowało. Przez rok czasu prywatny przewoźnik nic nie zrobił. Dopiero po mediacjach i pomyśle pana burmistrza Arkadiusza Czecha -tutaj chciałbym mu serdecznie podziękować- został zaproponowany teren, którym włada Starostwo Powiatowe. Wydaje się, że ten problem w najbliższych miesiącach uda się rozwiązać. Taki teren zostanie przygotowany pod możliwość obsługi pasażerów przez tego przewoźnika i nie będzie musiał już wjeżdżać na dworzec.

Ale jednocześnie, i tu zacytuję fragment stanowiska wyrażonego przez samorządowców, które gminy to obsługuje ów prywatny przedsiębiorca: „Zarząd dla zainteresowanych przedstawił propozycję, która z założenia miała nie ograniczać liczby kursów ani dostępności z czego wynika, że zarówno wjazd na dworzec jak liczba pasażerów na nim oczekujących byłaby zbliżona do obecnych. Ponadto autobusy ZTM-u miałyby być większe od obecnie obsługujących nasze gminy”.

To jest kompletna bzdura i niezrozumienie tematu. ZTM zaproponował tym gminom obsługę ich pasażerów tymi pojazdami, które kończą bieg obecnie na dworcu, a w sytuacji gdy mogłyby obsługiwać te gminy, te autobusy po prostu przejeżdżałyby przez ten dworzec i obsługiwałby te gminy. W związku z tym liczba pojazdów ZTM-u nie zwiększyłaby się i na dworcu zrobiłoby się luźniej. To jest to clou sprawy, którego samorządy nie potrafiły zrozumieć. W tej sytuacji kiedy te autobusy na tym dworcu się zatrzymują, kiedy prywatny przewoźnik trochę pracuje jak PKS bo sprzedaje bilety w momencie kiedy pasażerów wpuszcza do autobusu, zamiast tak jak zwykły autobus ZTM-u, który stoi kilkanaście sekund na przystanku, to tamten potrafi stać kilka minut. Po prostu robi się ciasno. Były już przypadki potrąceń, były przypadki kiedy autobusy czekały po 2-3 minuty żeby w ogóle wjechać na dworzec bo wcześniej nie mogą wypuścić pasażerów. To nie jest standard europejski i do którego chcielibyśmy dążyć. Chcielibyśmy żeby było bezpiecznie i żeby pasażer był obsługiwany, nie musiałby czekać po prostu w tym autobusie aż prywatny przewoźnik z niego odjedzie.

To jedno pytanie krótkie na koniec i krótka odpowiedź. Jest szansa na rozwiązanie tego konfliktu w najbliższym czasie?

Tak jak powiedziałem, pan burmistrz Arkadiusz Czech zaproponował nowe miejsce dla wsiadania i wysiadania dla prywatnego przewoźnika. Prywatny przewoźnik nie potrafił go sam znaleźć. Pan burmistrz zaproponował, znalazł takie miejsce. Jak tylko zostanie przystosowane do obsługi pasażerów, to ten przewoźnik już tam się będzie zatrzymywał. Trzeba też zwrócić uwagę, że ten przewoźnik obsługując te gminy nie ma podpisanego żadnego porozumienia z Tarnowskimi Górami, ze Starostwem Powiatowym, i na terenie Tarnowskich Gór nie pełni funkcji przewoźnika.

Kazimierz Karolczak przewodniczący Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii był dziś gościem Radia Katowice o poranku. Dziękuję bardzo. 

Dziękuję bardzo. 



Radio Katowice / Audycje / Gość Radia Katowice – rozmowa dnia
Gość Radia Katowice – rozmowa dnia
 
 
 07:40
 

Zawsze jesteśmy w centrum wydarzeń. Dyskutujemy o problemach ważnych dla kraju i regionu. Zadajemy trudne pytania, zmierzamy do sedna sprawy. Wykładamy kawę na ławę.

Zobacz także Gość Radia Katowice – rozmowa dnia

Autopromocja
Kontakt

Polskie Radio Regionalna Rozgłośnia w Katowicach
Radio Katowice SPÓŁKA AKCYJNA w likwidacji
ul. Ligonia 29, 40-036 Katowice
tel. +48 32 2005 400, fax +48 32 2005 581
e-mail: sekretariat@radio.katowice.pl
NIP 634-00-20-312
konto: ING BSK SA O/Katowice
IBAN: PL 57 1050 1214 1000 0007 0006 0692
Kod BIC (Swift): INGBPLPW
Redaguje zespół: Redakcja Nowych Mediów
tel. +48 32 2005 525, +48 32 2005 487
e-mail: radio@radio.katowice.pl

Copyright © by Polskie Radio Regionalna Rozgłośnia w Katowicach Radio Katowice SA          profesjonalne usługi informatyczne