W Muzeum Śląskim miał miejsce wykład z cyklu „Artyści stąd” o Waldemarze Świerzym. Jest to cykl wykładów o śląskich, nieżyjących twórcach, połączonych z prezentacją dzieł w Galerii sztuki polskiej po 1945 roku. Spotkanie poprowadziła Henryka Olszewska-Jarema. Wykład był tłumaczony na język migowy.
Waldemar Świerzy był najwybitniejszym przedstawicielem, a zarazem współtwórcą polskiej szkoły plakatu. Plakacista, grafik, projektant okładek książek i albumów muzycznych, pedagog. Był prekursorem wprowadzenia do plakatów elementów malarstwa. Urodził się 9 września 1931 roku w Katowicach, a zmarł w 27 listopada 2013 roku w Warszawie. Jego znajomi wspominają go jako osobę bardzo nieśmiałą, wielkiej skromności ale również jako osobę z wielkim poczuciem humoru. Jego cechą charakterystyczną było umiłowanie do koloru czerwonego, bo jak twierdził, ten kolor najlepiej wyraża emocje, dlatego tak wiele jest go w pracach artysty. Mówiła o tym również prowadząca spotkanie Henryka Olszewska-Jarema.
Zaczął studia na dwa lata przed ukończeniem pełnoletniości w roku 1946, a skończył je w wieku 21 lat. Studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach. Z zawodu był malarzem, być może dlatego do końca swojego życia wnosił do plakatu elementy malarskie. Jego profesorem był między innymi wybitny Józef Morszczak, który był również dyrektorem artystycznym Wydawnictwa Artystyczno-Graficznego. To on zaproponował młodemu Waldemarowi pracę w tym wydawnictwie. Świerzy przystał na tą propozycję i wyjechał do Warszawy. W tamtym okresie jego sytuacja materialna była na tyle ciężka, że nie mógł sobie pozwolić nawet na kupno biletu, więc całe zakwaterowanie i pomoc w początkach w Warszawie spadła na jego profesora. Sam artysta tak wspomina tamtą sytuację w taki sposób:
„Zaraz po tym dostałem pierwszą pracę – zamówienie na plakat. Z Warszawy. Nie było mnie nawet stać na bilet do stolicy, więc mi go przysłano. Zarezerwowano też hotel na siedem dni. Przemieszkałem tam siedem lat - już następnego dnia zlecono mi następny plakat, potem znów kolejny. I przez te plakaty nie zdążyłem zostać malarzem…”.
Dzięki Świerzemu afisze teatralne stawały się swoistymi informatorami, było to ważne i stanowiło fenomen na tle innych krajów. Działo się tak dlatego, że w okresie powojennym w Polsce panowała cenzura. Plakaty jednak były w pewnym stopniu przez nią omijane. To że Polska była najlepsza w sztuce plakatu może świadczyć to, że już w 1965 odbyły się w Katowicach pierwsze ogólnopolskie biennale plakatu. Rok później miały miejsce pierwsze ogólnoświatowe biennale, a odbyły się one również w Polsce, w Warszawie. W 1968 powstało zaś pierwsze muzeum plakatu w stolicy naszego kraju.
W latach 50. XX wieku stworzył między innymi takie plakaty jak:
W latach 60. XX wieku jednymi z popularniejszych plakatów Świerzego są:
Lata 70. XX wieku są naznaczone przez plakacistę portretem. Od tego czasu to właśnie portret będzie dominował w pracach Świerzego. Przykładami są:
W latach 80 XX wieku Waldemar tworzył już mniej plakatów. Jednak nie można pominąć tego że w tamtym okresie tworzył afisze dla twórców Jazzowych takich jak Jimi Hendrik, czy Louis Amstrong. Wspominała o tym podczas wykładu Henryka Olszewska-Jarema.
Rekompensował sobie to również twożeniem różnorakich rysunków. Szczególnie wtedy upodobał sobie rysunki o tematyce gangsterskiej. Więcej o tym mówiła Henryka Olszewska-Jarema.
Przykładami twórczości tamtego czasu są:
Warto wspomnieć że Waldemar Świerzy w latach 2003-2013 pracował nad nowym Pocztem Królów Polskich, na postawie dzieł Matejki. Stworzył 49 portretów władców Polskich. Dzięki temu chciał pokazać prawdziwe oblicze królów, zgodne z prawdą historyczną. Matejko malował ich portrety ku pokrzepieniu serc Narodu, a Świerzy postanowił pokazać ich prawdziwe oblicze.
Świerzy stworzył ponad 2000 plakatów, z czego w zbiorach Muzeum Śląskiego znajduje się ponad 250. Zaprojektował również ponad 400 okładek książek i wiele okładek dla albumów muzycznych. Jedyne czego mu brakowało, jak sam twierdził to, pewności siebie, jakiejś takiej większej odwagi i pięknych białych zębów. Chciał umrzeć jak to określił „zdrowy i leżąc” i to właśnie zrobił. Gdy trafił do szpitala nie był tam długo, przez co wiele osób nie zdążyło się nawet z nim pożegnać. Jego grób można odwiedzić na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.
Autor: Cecylia Leks
