W katowickiej siedzibie Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia wieczorem odbędzie się koncert z okazji 50-lecia Orkiestry Komendy Wojewódzkiej Policji w Katowicach. Przy tej okazji o bezpieczeństwie w regionie i nie tylko z komendantem wojewódzkim śląskiej policji nadinspektorem Romanem Rabsztynem rozmawia Piotr Pagieła.
Państwa i moim gościem o poranku jest komendant wojewódzki policji w Katowicach nadinspektor Roman Rabsztyn. Kłaniam się panie inspektorze.
Witam pana, witam państwa.
Panie generale pamiętam naszą ostatnią rozmowę i wtedy było o statystykach, i powiedział pan, że statystyki to rzecz względna. To nie będzie o statystykach, choć zacznę statystycznie. W 2022 roku w województwie śląskim popełniono blisko 152 tys. przestępstw. Mamy końcówkę roku 2023. Ten rok jest spokojniejszy, lepszy, czy może po prostu mniej przestępstw jest zgłaszanych, a może wy więcej ich sprawców wykrywacie? Jak to jest?
Ja generalnie statystyki nie lubię, tak jak słusznie pan zauważył. Statystyka ma nam tylko pomagać w tym żebyśmy potrafili zdiagnozować co się dzieje i jakie narzędzia zastosować żeby temu zaradzić. Jeśli idzie o takie podsumowanie, prawie po 11 miesiącach bieżącego roku, to mogę powiedzieć, że jest dobrze, bardzo dobrze. Mamy mniej przestępstw. Spadek dynamiki przestępczości o 5%, spadek przestępczości kryminalnej również w tych granicach, i wzrost skuteczności ścigania sprawców. Powiem tylko, że na koniec listopada śląscy policjanci mają wykrywalność na poziomie 80,3%, czyli na 10 przestępstw – 8 wykrywanych.
To jest jeden z najwyższych wyników w Polsce?
Tak, to jest bardzo dobry wynik, czołówka Polski. To jest, patrząc w skali naszego województwa i przeszłość, jeden z najlepszych wyników na przestrzeni ostatnich 10 lat.
Ale pewnie mogłoby być lepiej gdyby było was więcej?
Zdecydowanie tak, oczywiście. My każde zadanie możemy realizować lepiej, szybciej, efektywniej kiedy będziemy mieli do tego lepsze możliwości, czyli więcej ludzi.
A to nie jest tak, że ludzie do was się nie garną no bo w ostatnim czasie policja była postrzegana tak jak była?
Pewnie, nie ma co ukrywać, że wizerunek policji w ostatnim czasie to nie było coś czym moglibyśmy się szczycić. Na to się mnóstwo czynników złożyło, myślę, że to na kilka odrębnych dyskusji. Natomiast chcę podkreślić, że my na Śląsku, na ten moment, naprawdę nie mamy problemu z kandydatami do policji. W tej chwili mam w opracowaniu więcej kandydatów niż wakatów. Naprawdę to nie jest tak, jak się gdzieś tam uważa, że przyjmujemy każdego kto się zgłosi, bo to nieprawda. Przyjmujemy tych, którzy przechodzą przez naprawdę gęste sito rekrutacyjne. Jestem przekonany, że jakość tych nowoprzyjętych policjantów jest naprawdę najwyższa.
Gęste sito rekrutacyjne, czyli?
Czyli trzeba przejść kilka etapów rekrutacji, w których badamy sprawność psychofizyczną kandydata, sprawdzamy generalnie kim on jest, wykonujemy wywiad zorganizowany o tym człowieku. Generalnie musimy mieć pewność, że osoba która założy mundur policyjny, to będzie osoba, która jest godna tego żeby dostąpić tego zaszczytu.
Mówił pan o badaniach psychotechnicznych. Ja czasami, już zmieniając trochę temat, odnoszę wrażenie, że niektórzy nasi kierowcy mają problem z przygotowaniem do tego, jakże trudnego zadania, jakim jest prowadzenie samochodu. Chociażby wczoraj mieliśmy pierwszy taki konkretny atak zimy. Widział pan tzw. czołgistów?
Niestety tak, widziałem tzw. czołgistów. Wyjaśnimy państwu, że mówimy o kierowcach, którzy nie zadają sobie trudu żeby odśnieżyć swój samochód, oczyścić szyby, tylko jakąś małą przestrzeń na przedniej szybie wydłubują, odrapują, wsiadają do samochodu i jadą. To ogromnie niebezpieczna sytuacja. My naprawdę reagujemy z całą stanowczością na tego typu przypadki. Muszę pochwalić w tym miejscu kierowców. Ten rok, po 11 miesiącach, to jest rekordowy rok w historii mierzalnej statystyki bezpieczeństwa ruchu drogowego. Do dzisiejszego poranka na śląskich drogach zginęło 113 osób. To o 113 za dużo, ale powiem państwu, że jeszcze kilka lat temu zejście poniżej 350 ofiar na śląskich drogach po 11 miesiącach, to był wyczyn nie lada, więc jest naprawdę w tym zakresie o wiele, o wiele lepiej, ale również pozostaje bardzo wiele do zrobienia.
To kwestia zaostrzenia przepisów ruchu drogowego, tzn. kar za wykroczenia?
Myślę, że wiele czynników się na to składa. Jeden z istotniejszych czynników, to ten o którym pan wspomniał, czyli zmiana taryfikatora stawek mandatów, bo to naprawdę zadziałało na wyobraźnię wielu kierowców, ale to również niezwykle dynamiczny rozwój infrastruktury drogowej, bo to trzeba obiektywnie przyznać, że mamy coraz więcej, coraz lepszych dróg, po których się jeździ lepiej, szybciej, bezpieczniej.
Szybciej znaczy bezpieczniej?
Trudno o jednoznaczną ocenę tej sytuacji. Szanowni państwo po 11 miesiącach tego roku śląscy policjanci ujawnili ćwierć miliona wykroczeń polegających na przekroczeniu dopuszczonej prędkości. To jest liczba, która naprawdę działa na wyobraźnię i nadal jest to problemem, i nadal policjanci będą temu naprawdę mocno się przyglądali. Przypomnę, że zmiana taryfikatora naprawdę tutaj postawiła duży akcent na piratów drogowych, którzy przekraczają dopuszczalną prędkość.
O muzyce porozmawiajmy panie generale. Jaką pan lubi muzykę?
Ja słucham każdej muzyki. Lubię i muzykę poważną, i muzykę rockową, więc jestem otwarty na wszelkie gatunki muzyczne.
A Orkiestrę Komendy Wojewódzkiej Policji w Katowicach też pan lubi i jej repertuar, bo dziś wielki koncert z okazji pięćdziesięciolecia?
Tak, szanowni państwo dzisiaj mamy święto. Pięćdziesiąt lat śląscy policjanci-muzycy grają, towarzyszą nam w służbie. Organizujemy mnóstwo imprez, zresztą ja orkiestrę policyjną bardzo chętnie użyczam różnym podmiotom, samorządowcom, organizacjom, szkołom, przedszkolom. Naprawdę oni mają co robić. Myślę, że to jest taka fajna wizytówka śląskiej policji. Śląska orkiestra dzisiaj obchodzi pięćdziesięciolecie swojej działalności. W NOSPR-ze organizujemy wieczorem taki koncert jubileuszowy. Myślę, że będzie naprawdę świetna zabawa i uczta muzyczna.
33 policjantów-muzyków. To są tacy ludzie, którzy nie muszą jeździć radiowozem w drogówce, nie muszą chodzić albo jeździć w patrolach, nie muszą także być policjantami pod przykrywką bo ich widać i słychać.
I tak, i nie. W okresie kiedy mieliśmy pandemię COVID-u muzycy orkiestry wykonywali normalne zadania, tak jak inni policjanci. Wtedy odłożyliśmy na plan dalszy kwestie artystyczne a skupiliśmy się po prostu na udzielaniu pomocy naszym obywatelom. Cały skład orkiestry, łącznie z szefem tej orkiestry, uczestniczył w pomocy osobom, które znajdowały się w kwarantannie i po prostu nie były sobie w stanie zabezpieczyć podstawowych produktów żywnościowych, higienicznych itd. Tak na co dzień, jeżeli nie mamy sytuacji kryzysowej, to potwierdzam. My mamy 32 muzyków, to są zawodowcy, to są ludzie którzy pokończyli uczelnie muzyczne, często dwa kierunki tych uczelni muzycznych, i reprezentują naprawdę bardzo, bardzo wysoki poziom muzyczny.
Zapraszamy więc dziś na 19:00 do NOSPR-u. Pewnie biletów już dawno nie ma, ale jak znam życie, to gdzieś będzie można ten koncert zobaczyć w Internecie. Panie generale na koniec trudne pytanie. Czy to nasza ostatnia rozmowa, bo ponad miesiąc temu w Warszawie, jak donosiły media, miała się odbyć tajna odprawa komendantów wojewódzkich policji z całego kraju i według tych mediów kilku, a może nawet kilkunastu, z nich zadeklarowało przejście na emeryturę. Pan się wybiera na emeryturę?
Szanowni państwo, wielokrotnie już o tym mówiłem, narada się odbyła, to potwierdzam, ona w ogóle nie miała żadnego waloru tajności. Po prostu podczas narady szef polskiej policji poinformował nas o tym, że zamierza zakończyć swoją służbę w policji i głęboko zachęcał wszystkich do tego żeby w tej policji pozostali, bo ta policja potrzebuje doświadczonych ludzi. Nie wiem, nie rozumiem tego, skąd się taki przekaz wziął, który później był gdzieś tam powielany i z tego się już naprawdę zrobił temat dnia. Dementuję. To jest bzdura. Nie miało miejsca nic takiego o czym wspominały media. To było normalne, służbowe spotkanie, na którym szef polskiej policji poinformował podwładnych o tym, że zamierza rozstać się z mundurem po 32 latach ciężkiej służby. Nie widzę w tym nic nadzwyczajnego.
Zostanie powołany pewnie nowy komendant, bo taka jest kolej rzeczy, a generał Robert Rabsztyn zadeklaruje gotowość do służby.
Dokładnie tak.
To jeszcze jedno trudne pytanie. Jacek Jaworek to jest osoba, której szukacie, szukacie i znaleźć nie możecie. To chyba nie można tego w kategorii sukcesu policji rozpatrywać?
Policja cały czas niezwykle intensywnie pracuje nad sprawą Jacka Jaworka. My naprawdę wykorzystujemy wszelkie dostępne narzędzia do tego żeby tego człowieka znaleźć albo żywego, albo martwego. I tak będzie do skutecznego rozwiązania tej sprawy. Chcę powiedzieć, że współpracujemy tutaj naprawdę z całym światem, współpracujemy ze Stanami Zjednoczonymi, z wieloma innymi krajami, badamy każdy najdrobniejszy sygnał w sprawie Jaworka, również wracamy w te rejony gdzie wydarzyła się tragedia i ponawiamy te czynności po raz kolejny, po raz kolejny. My naprawdę tej sprawy nie odłożymy na półkę do tego momentu dopóki nie znajdziemy żywego lub martwego Jacka Jaworka.
Zadeklarował nadinspektor Roman Rabsztyn komendant wojewódzki policji w Katowicach. Dziękuję panu bardzo za wizytę i udanego koncertu życzę.
Bardzo dziękuję za spotkanie i za życzenia.
Zawsze jesteśmy w centrum wydarzeń. Dyskutujemy o problemach ważnych dla kraju i regionu. Zadajemy trudne pytania, zmierzamy do sedna sprawy. Wykładamy kawę na ławę.
